پنجشنبه ۱۳ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
الگوی زندگی بزرگان ، از رفتار تا تفکر:
شاید بتوان مهمترین ویژگی علامه حسن زاده آملی (ره) را «طالب دائمی علم»، «غواص کوشای دریای علوم اسلامی» و «دانشمند جامع و ذوالفنون علوم اسلامی» دانست. او روحیه علم آموزی و جستجوگری فوق‌العاده ای داشت که این روحیه، در همه سنین و حیات ایشان، فعال و پویا بوده است. همین روحیه جستجوگری اش بود که او را به شرکت و درک دروس اساتید مختلف و برجسته موفق نمود. هم در آمل، هم در تهران و هم در قم.
کد خبر: ۳۹۲۵۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۹
با علی کرباسی‌زاده اصفهانی:
ما در تاریخ فلسفه خود یک شکاف می‌بینیم که از جمله می‌توان به یک مقطع تاریخی مهم در غرب جهان اسلامی یعنی به "ابن رشد اندلسی" اشاره کرد. باید بپرسیم که چه اتفاقی رخ داد که ابن رشد وارد فلسفه اسلامی نشد. اما با این وصف "ابن عربی" که از قضا معاصر ابن رشد است، به سمت شرق آمد؛ به گونه‌ای که بخش عظیمی از تفکر فلسفه اسلامی را تحت‌الشعاع خود قرار داد و در ساختن حکمت صدرایی نقش‌آفرینی کرد.
کد خبر: ۳۷۱۵۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۹
بیژن عبدالکریمی:
بیژن عبدالکریمی با تأکید بر اینکه اکنون به شروعی تازه نیازمندیم، اظهار کرد: این شروع تازه نمی‌تواند منقطع از سنت باشد و در اینجا رسالت اهل فلسفه و اهل تفکر در دیار ما اهمیت پیدا می‌کند. بدون غلبه بر گسست و انقطاع تاریخی در پرتو اندیشیدن به سنت تاریخی خود، خروج از بی‌تاریخی ما در جهان کنونی و پاسخگویی راستین به بحران هویت و پاسخگویی به این پرسش که «من کیستم؟ یا ایرانی کیست؟» امکان‌پذیر نیست.
کد خبر: ۳۶۶۵۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۹
تمدن اسلامی
ما در بخش «تاریخ در ترازو» هم به معرفت تاریخ به معنای عام نظر داریم و هم به تاریخ به مثابه یک رشته (discipline) دانشگاهی در جهان و به طور خاص در ایران توجه داریم. شما یکی از استادان و متفکرانی هستید که درباره رشته خودتان یعنی فلسفه و معرفت در ایران کنونی و در تاریخ گذشته در جهان اسلام، نگاه انتقادی یا به تعبیر رایج امروز، نگاه آسیب شناختی (pathologist) داشته‌اید و از بحران در فلسفه سخن گفته‌اید و از مقام فلسفه در تمدن اسلامی پرسش کرده‌اید و در ربط با زوال و انحطاط تمدن مسلمانان از نقش زوال فلسفه سخن گفته‌اید و اشاره کرده‌اید که در تمدن ایرانی-اسلامی به جای این که فیلسوفان متفکران قوم باشند، گروه‌های دیگری سررشته دار اندیشه شده‌اند. اکنون خدمت شما رسیدیم تا ملاحظات خودتان را اولا راجع به معرفت تاریخ و ثانیا درباره رشته تاریخ به طور خاص در ایران، بفرمایید. نکته مهم دیگر این که خیلی از مسائلی را که اهل تاریخ با آن‌ها درگیرند، فلاسفه مطرح کرده‌اند. یعنی فلاسفه هستند که خیلی از پرسش‌های معرفت شناختی را پیش روی اهل علم گذاشته‌اند و معمولا خود اهل تاریخ کمتر از نظر روش شناختی و معرفت شناختی به این مباحث پرداخته‌اند. قدیم‌ترین پرسشی که راجع به تاریخ داریم، مربوط به فیلسوف بزرگ یونانی ارسطو در کتاب «فن شعر» است. از آن زمان تا‌کنون، همواره کفه ترازوی مباحث فلسفی و معرفتی راجع به تاریخ به نفع فلاسفه سنگینی می‌کند و خود اهل تاریخ بیشتر در این مسائل از فلاسفه پیروی کرده‌اند یا به آن‌ها بی‌اعتنایی کرده اند یا حتی صورت مساله را حذف کرده‌اند و گفته‌اند که این مباحث به ما مربوط نیست. اگر ممکن است در مورد این مباحث نیز نظر خود را بفرمایید.
کد خبر: ۳۶۰۲۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۳۱
ضرورت ترجمۀ آثار فیلسوفان غربی
ترجمۀ آثار فیلسوفان غربی ضرورتی انکارناپذیر است و راه را برای شناخت سیر تفکر فلسفی در غرب باز می‌کند. در کشور ما مدتهاست که مترجمان به این مهم پرداخته اند، اما به نظر می‌رسد در این زمینه آسیب‌هایی وجود دارد که برطرف کردن آن‌ها زمینه را برای ترجمۀ بهتر متون فلسفی فراهم می‌آورد. در این باره با دکتر هدایت علوی تبار، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، به گفت و گو نشسته ایم.
کد خبر: ۳۵۵۹۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۳۰
سید محمد عمادی حائری؛
مجموعۀ اسلام ایرانی کربن اثری است با دایره‌ای موضوعی در اندازۀ تاریخ اندیشه‌های فلسفی و معنوی ایران که به گفتۀ خود کربن گسترۀ محور‌ها و مباحث آن «بیش از حد گسترده است». وجه مشترک گسترۀ گستردۀ موضوعات این اثر، ایرانی بودن اندیشه‌هایی است که در آن توصیف و تحلیل شده است؛ یعنی اندیشه‌هایی ایرانی که در دامان اسلام بالیده‌اند.
کد خبر: ۳۵۰۶۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۴
به مناسبت بحث‌های نظریه دین و قدرت؛
از آنجا که بحث‌ها درباره نظریه دین و قدرت هم از سوی خود صاحب نظریه و هم از سوی ناقدان گِرد دو مثال اسلام و مسیحیت می‌گشت، مثال‌هایی هم که در توضیح رویکرد‌ها بیان خواهم کرد، بر این دو نمونه متمرکز است. بحث درباره نظریه دین و قدرت در پایان یادداشت خواهد آمد. به عبارت دیگر اصل سخن بر توضیح سه رویکرد در دین‌پژوهی متمرکز است و در عین حال مثال‌ها ضمن کمک به توضیح رویکرد‌ها در بخشی از سخنانی که خود سروش یا ناقدان و شارحانش گفته‌اند، تردید می‌آورد. در بخش پایانی مقاله خواهیم دید که نظریه دین و قدرت چگونه در این رویکرد‌ها جای می‌گیرد.
کد خبر: ۳۴۱۲۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۷
ما و فلسفه شرق
نشست نهم وضعیت تفکر در ایران با عنوان «ما و فلسفه شرق» دیالوگ سنت ایرانی- اسلامی با مکتب کیوتو با سخنرانی دکتر محمد اصغری، دانشیار فلسفه دانشگاه تبریز و سردبیر ماهنامه پژوهش‌های فلسفی به همت گروه فلسفه خانه اندیشمندان علوم انسانی سه شنبه ۲۴ فروردین برگزار شد. در این نشست دکتر اصغری از بنیان و مفاهیم مکتب کیوتو و اشتراکات آن با فلسفه و سنت ایرانی- اسلامی سخن گفت.
کد خبر: ۳۳۸۴۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۳۰
گفتگو؛
همه ما به قلاب تکنولوژی گرفتار آمده‌ایم و تکنولوژی به سبب پاداشی که از رفاه به ما می‌دهد، به جبری عادت‌محور در زندگی‌مان بدل شده است. تکنولوژی تیغ دو دم است؛ هم سود دارد، هم زیان. هم آسیب است، هم فرصت. هم خطر است، هم سهولت. هم اطمینان و آرامش خاطر است، هم نبود امنیت.
کد خبر: ۳۳۲۶۸۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۲۲
احسان شریعتی در دومین روز همایش فلسفه غرب و ترجمه:
شریعتی گفت: برخی از زبان‌های هند و اروپایی توانایی انتقال انتزاعی دارند و این موجب اقتدار و استعمار زبان‌های دیگر است و راه مقابله با این استعمار ترجمه است. بنابراین برخلاف تصور اینکه برخی از زبان‌ها این استعداد را ندارند، نهضت ترجمه خلاف این را نشان می‌دهد و این نژادگرایی بی‌پایه است و نهضت ترجمه می‌تواند یک جنبش رهایی‌بخش باشد.
کد خبر: ۳۲۸۵۹۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۰۱
هبوط به قلمرو زمان؛
گنوستیسیم تفکری عرفانی بود که حدود دو قرن پس از میلاد مسیح در روم رواج یافت. گنوستیک‌ها معتقد بودند اوج کمال و غنا در چیز‌هایی است که هنوز به وجود نیامده‌اند، چرا که هر چه پا به دایرۀ زمان بگذارد، ناگزیر، مشمول کهنگی و فساد و نابودی است. رگه‌هایی از این تفکر در زندگی روزمرۀ ما نیز نمود می‌یابد: در اهمال‌کاری‌ها و تعلل‌هایمان، در نقشه‌هایی که می‌کشیم، اما هیچ وقت دنبال تحققشان نمی‌رویم، چون می‌ترسیم خراب شوند.
کد خبر: ۳۲۴۵۷۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۰۷
حجت‌الاسلام زمانی بیان کرد؛
مسئول دفتر اجتماعی سیاسی حوزه‌های علمیه ضمن برشماری ویژگی‌های متعدد شخصیتی و علمی آیت‌الله مصباح اظهار کرد: خلأ بازگشت به قرآن کماکان در حوزه‌های علمیه احساس می‌شود و باید مجموعه علوم اسلامی ما با استنباط از قرآن تدوین شود. ایشان معتقد بود که بسیاری از معارف اسلامی را می‌توان از قرآن الهام گرفت، به همین دلیل یک دوره عقاید اسلامی را در قالب شناخت قرآن ارائه کردند.
کد خبر: ۳۲۰۴۳۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۱۴
اثرگذاری ابن‌سینا بر فیلسوفان
در میان فیلسوفان اسلامی در جهان نام ابوعلی سینا می‌درخشد و می‌توان گفت او مشهورترین و تاثیرگذارترین فرد در میان این گروه است.
کد خبر: ۳۱۵۳۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۴
میزگرد تلویزیونی سال ۱۳۵۶؛
۲۵ مهرماه ۱۳۵۶، سید احمد فردید در دومین برنامه از برنامه‌های این‌سو و آن‌سوی زمان با موضوع شرق و غرب شرکت کرده و می‌کوشد اهمیت پرسش فلسفی و خودآگاهی فلسفی را به سایرین، چه میهمانان برنامه و چه مخاطبان نشان دهد که البته درمورد میهمانان این برنامه، چندان موفق نیست. او گرچه پرسش فلسفی را غیر از پرسش عارفانه می‌داند و میان دل‌آگاهی و خودآگاهی فرق می‌گذارد، اما به هر سه ساحت (آگاهی، خودآگاهی و دل‌آگاهی) توجه دارد و حتی اخذ علم و صنعت غربی را قریب به فرض واجب می‌داند. این غیر از سخن کسانی است که از پیش و پس از انقلاب او را مخالف علم و صنعت دانسته‌اند.
کد خبر: ۲۹۴۸۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۷
خاطره‌ای به روایت منوچهر صدوقی سها
اهلش می‌دانند که مرحوم هانری کربن بیشتر بر این قائل بوده است که فلسفه در اسلام تئوسوفی است تا فیلوسوفی. مرحوم دکتر مهدی حائری به اصطلاح حکیم مشائی بودند و به حدت و شدت در این باب با کربن مخالف بودند و می‌گفتند فلسفه در اسلام همان فیلوسوفی است.
کد خبر: ۲۸۷۱۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۲۱
گفتگو با ناصر مومنی:
ناصر مومنی می‌گوید: هایدگر با ریشه شناسی که از زبان و لغات می‌کند، همیشه در پی رسیدن به چیزی است «اصیل» و «حقیقی».با هایدگر ما آن قدر به عقب می‌رویم که گاهی راه برگشت را گم می‌کنیم. البته ممکن است در جواب بگویند، وجود حقیقی‌ترین، اصیل‌ترین، نهایی‌ترین، نهان‌ترین و پنهان‌ترین امور است. رویکرد هایدگر چیزی نیست جز حجاب از چهره وجود برداشتن.
کد خبر: ۲۸۵۸۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۵
قربانی راه دیگری جز انتقام و ستمگری دارد
قربانی ها اگر جان خود را از دست ندهند به انتقام جویی برمی خیزند. بنابراین در هر قربانی ستمگر دیگری نهفته است. اما راه دیگری نیز برای این قربانیان هست؛ راهی که در آن ستمگری نقشی ندارد.
کد خبر: ۲۸۵۵۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۳
بررسی کتاب متفکران چپ نو؛
اسکروتن در کارزار با مارکسیسم و چپگرایی، پرمدعا و جنگجو و بیتعارف ظاهر می‌شود. او چند سال پیش در یک مناظره با تری ایگلتون به او درباره جدی بودن مفهوم راستگرایی و مصداق راستگرایان و جعلی بودن آن در مورد چپگرایی و چپ
کد خبر: ۲۸۴۰۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۰۶
رضایی مطرح کرد:
دبیر مجمع تشخیص با بیان اینکه ارسال سوخت به ونزوئلا نماد تحول است، گفت: وقتی ما کشتی فرستادیم، برخی گفتند که نروید که جنگ می‌شود. اما سپاه تصمیم گرفت که دوری بالای کشتی آمریکایی بزند.
کد خبر: ۲۸۱۲۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۲
محقق حوزه زنان:
علیرضا صیاد منصور معتقد است: یا ما به تجربه زیستی زنانه دسترسی نداریم یا اگر داشته باشیم بسیار محدود است. ما فقط می‌توانیم در زندگی روزمره "امر زنانه" را تجربه کنیم ولی راه ما به جانب "تجربه زیسته زنانه" تقریباً فروبسته خواهد ماند.
کد خبر: ۲۵۲۶۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۰۸